وجود مبارک امیر المومنین(علیه السلام) در حکمت 3 نهج‌البلاغه فرمود: «الْبُخْلُ عَارٌ »؛ بخل ننگ است ؛ فرمود بخل آن است که آدم بخشش نداشته باشد، آنچه را که به دست آمده برای اینکه مبادا در آینده به آن نیاز داشته باشد در موارد لازم نبخشد. فرمود: آن کسی که بخیل است تحت حمایت و هدایت و رهبری شیطان است، چون «الشَّیطَانُ یعِدُکُمُ الْفَقْرَ» ، یعنی شیطان در درون ما وسوسه می‌کند که اگر شما در این راه خیر کمک کردید چه کسی به شما کمک می‌کند، چه کسی آینده شما را تأمین می‌کند؟ خود ذات اقدس اله در قرآن فرمود: «مَا أَنفَقْتُم مِن شَیءٍ فَهُوَ یخْلِفُهُ»؛ شما هر چه (در راه رضای حق) انفاق کنید خدا به شما عوض می‌بخشد . امام جواد(علیه السلام)یک بیان نورانی دارد که تفسیر همین آیه است؛ فرمود: «مَنْ أَیقَنَ بِالْخَلَفِ جَادَ بِالْعَطِیه»؛ کسى که یقین به پاداش دارد، در بخشش، سخاوتمند است. فرمود: این که در قرآن آمده است آنچه را شما در راه خدا انفاق می‌کنید خدا جانشین آن را فراهم می‌کند، این جانشینی همزمان است. الآن اگر بارانی بیاید جایی سنگی فرو برود، شما این سنگ را از این باغ بخواهید بردارید، چاله‌ای می‌ماند، شاید تا یکسال یا بیشتر طول می‌کشد تا این چاله پر بشود؛ اما یک سطل آب که از رودخانه می‌گیرید همان زمان پر می‌شود. «خَلَف» یعنی این؛
[ بیانات آیت الله جوادی آملی در 26/11/96 در دیدار با جمعی از دانشجویان ]
